Mensenrechten, mensenplichten?

Mensenrechten krijgen weinig aandacht behalve als het weer eens mis is gegaan. Elk mens heeft recht op bepaalde zekerheden zoals die zijn omschreven in het verdrag van de rechten van de mens en dat zijn goede rechten waaraan niet getornd mag worden. Maar zoals iedereen als kind al vroeg leert, horen bij rechten, plichten. Behalve bij mensenrechten lijkt het.

Een van de dingen die me opvalt is dat er nooit over zulke plichten wordt gesproken, behalve wanneer er een excuus voor een oorlog nodig is. Er wordt in de verklaring van de rechten van de mens slechts gesteld dat: ‘Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren. Zij zijn begiftigd met verstand en geweten, en behoren zich jegens elkander in een geest van broederschap te gedragen.’ (artikel 1)

Waarom niet iedereen verplichten ervoor te zorgen dat die mensenrechten worden verspreid en nageleefd? Zo’n besluit kan mensen ook tot nadenken aanzetten, want alhoewel iedereen de mensenrechten onderschrijft blijkt het toch anders te zijn wanneer we er in ons dagelijks leven mee worden geconfronteerd. Artikel 4 stelt bijvoorbeeld: “Niemand zal in slavernij of horigheid gehouden worden. Slavernij en slavenhandel in iedere vorm zijn verboden.”

Toch worden alledaagse producten uit de supermarkt met behulp van slavernij geproduceerd waarbij zich de meest gruwelijke tafrelen voordoen. Producenten weten dat, consumenten kunnen het ook weten, maar actie ondernemen ho maar. In de huidige maatschappij is slavernij kennelijk iets dat je kunt ‘outsourcen’. Als je de mensenrechten onderschrijft zou je dus eigenlijk geen besmette chocolade meer moeten eten.
Interessant: De poging van RVU journalist Teun van de Keuken, die probeert zichzelf te laten veroordelen vanwege het eten van foute chocolade.

Er bestaat in de VS al jaren een volwassen beweging die zich inzet voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, die grote multinationals dwingt op verantwoorde wijze te produceren. In Europa echter staat dit feitelijk nog in de kinderschoenen. Sinds de boycot acties tegen Zuid-Afrikaanse producten vanwege de apartheid in de jaren 80 zijn er nog amper serieuze boycots geweest. Is het wellicht tijd om als consumenten eens een gezamelijke stem te laten horen? Want onze burgerstem -bij monde van de regering- laat helaas economische belangen prevaleren boven menselijke.

Voel jij je geroepen om je consumptiepatroon aan te passen om anderen een beter leven te bieden? Of zie je wellicht een andere manier?